ستاره‌های پشت پرده سینما چه کسانی بودند؟ | ماموریت ویژه فیلم‌برها در تهران قدیم
تاریخ انتشار: ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۵۹۰۱۲
همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی: آپاراتچی‌ها در آن سال‌ها با مشقت فراوان چراغ‌های سینما را روشن نگه می‌داشتند و خیلی از آنها خودشان را افرادی می‌دانستند که بدون مرتکب شدن جرمی باید در اتاق‌های کوچک و سوت و کور سینما روزگار بگذرانند.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
نسل نخست آپاراتچی‌ها با آپارات‌های بی‌صدا و هندلی کار می‌کردند و برخی دیگر با کمک آپارات‌های زغالی، فیلم‌های سینمایی را روی پرده نقره‌ای سینما می‌بردند، اما ورود آپارات‌های ترانزیستوری در سینماهای تهران انقلابی در پخش فیلم سینمایی به پا کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آپاراتچی‌ها شغل پرزرق و برقی داشتند و به‌خاطر دوستی و ارتباط با سوپراستارهای سینما مدام در حلقه عشاق سینما و عشق‌فیلم‌ها قرار می‌گرفتند، اما روی دیگر سکه این شغل، زندگی در آپاراتخانه‌های سینما بود که اکبر رستم‌زاده آن را به سلول انفرادی تشبیه می‌کند: «آپاراتچی‌ها فقط یک همدم به نام آپارات داشتند که برایشان حکم هم‌سلولی را داشت. بیشتر آپاراتچی‌ها با دنیای بیرون سینما ارتباط چندانی نداشتند و به همین دلیل گوشه‌گیر و عصبی بودند. برخی از آنها از شدت تنهایی با آپارات حرف می‌زدند و درددل می‌کردند. این تنهایی و انزوا بسیاری از آنها را در دام اعتیاد می‌انداخت.»
دایره فعالیت آپاراتچی‌های تهران از همه عوامل پشت صحنه سینما محدودتر بود و در عین حال حساس‌ترین کار ممکن را انجام می‌دادند. شاید به همین دلیل خیلی‌ها برای تطمیع آنها به صرافت می‌افتادند. نقل است که برخی عشق‌فیلم‌ها حاضر بودند در ازای دریافت نگاتیو فیلم‌های پرفروش سینما، مبلغ هنگفتی به آپاراتچی‌ها بدهند تا فیلم‌های بریده‌شده را در آلبوم‌های شخصی قرار بدهند. عده‌ای دیگر هم برای گرفتن عکس یادگاری با سوپراستارهای سینما، آپاراتچی‌ها را واسطه قرار می‌دادند و مبالغ هنگفتی به آنها پرداخت می‌کردند، چرا که برخی بازیگران مطرح سینما از روزگار سخت آپاراتچی‌ها در آپاراتخانه آگاه بودند و به قول معروف هوای آنها را داشتند.
فیلم‌بری یکی دیگر از شغل‌های مهم و در عین حال سخت و عجیب سینما در تهران قدیم بوده است. رستم‌زاده در باره دایره فعالیت فیلم‌برها در سینماهای تهران می‌گوید: «در دهه ۴۰ نگاتیو گران بود و صاحبان سینما برای صرفه‌جویی در مصرف نگاتیو افرادی را تحت عنوان فیلم‌بر استخدام می‌کردند. در آن سال‌ها سینماهایی که نزدیک هم بودند با نیم ساعت تأخیر، یک فیلم را اکران می‌کردند. کار فیلم‌برها این بود که بلافاصله بعد از پایان فیلم در نخستین سینما، نگاتیو را با دوچرخه به سینمای بعدی برساند تا پخش شود و به این‌ترتیب یک فیلم تا شب بین ۳ سینما دست‌به‌دست می‌شد. با ورود موتور به خیابان‌های تهران، کار فیلم‌برها راحت‌تر شد و نگاتیوها را با موتور که وسیله سریع‌تری بود جابه‌جا می‌کردند.»
با ظهور عصر دیجیتال و خداحافظی با آپارات، شغل آپاراتچی به فراموشی سپرده شد و فیلم‌بَرها هم که کارشان جابه‌جا کردن فیلم بود به جرگه بیکارها پیوستند.
کد خبر 843752 برچسب‌ها هویت شهری همشهری محله تهرانمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: هویت شهری همشهری محله تهران سینماهای تهران آپاراتچی ها فیلم برها فیلم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۵۹۰۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روایت‌هایی از نخستین شرکت‌های مسافربری | وقتی گاریخانه‌ها به گاراژ تبدیل شدند
همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی:تا قبل از ورود نخستین اتومبیل ها به تهران، پایتخت‌نشین‌ها مسیرهای کوتاه را با وسایلی مثل گاری، درشکه، پالکی و تخت روان می پیمودند و مسیرهای نسبتا طولانی را با اسب و درشکه طی می کردند، اما پدیده ای به نام اتومبیل معادلات را به کلی تغییر داد و با همه مخاطراتی که داشت عبور و مرور اهالی تهران به نقاط دور و نزدیک را سهل و آسان کرد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
گاراژها درست در چنین دوره ای و برای استقرار اتوبوس های بین‌شهری در گوشه و کنار تهران متولد شدند و مردم برای سفر به شهرهای دور و نزدیک کافی بود خودشان را به نزدیک‌ترین گاراژ مسافربری برسانند.
داریوش شهبازی، تهران‌پژوه، معتقد است گاراژها از اواخر دوره قاجار پدیدار شدند و تغییراتی بنیادی در سبک زندگی اهالی تهران پدید آوردند: «تهران حدود سال ۱۳۰۰ و همسو با سیر تحولات انقلاب صنعتی در کلانشهرهای دنیا پیشرفت می‌کرد و یکی از نشانه های پیشرفت ورود اتومبیل به خیابان های بود. بعد از این اتفاق مهم بود که کاروانسراها به گاری‌خانه و در گام‌های بعدی به گاراژ تبدیل شدند. این روند در دوره حکومت احمدشاه قاجار طی شد و با آزمون و خطاهای بسیاری همراه بود.»
وقتی عبور و مرو با اتومبیل در خیابان های تهران با اقبال عجیب مردم همراه شد، بسیاری از رجال بانفوذ و متمول دوره قاجار مثل وثوق‌الدوله و امین‌الضرب از اروپایی ها اتومبیل خریدند و به عنوان وسیله نقلیه شخصی به تهران آوردند. بعد هم با واردات اتوبوس هایی که مخصوص حمل بار و مسافر بود به تهران، گاراژهایی که محل تجمع درشکه و گاری بود به توقفگاه اتوبوس ها تبدیل شدند.
شهبازی درباره تولد نخستین گاراژ در پایتخت می گوید: «گاری‌خانه سید اسدالله در خیابان چراغ‌برق قدیم (امیرکبیر فعلی) نخستین جایی بود که پس از قانون سجل احوال و سجل گرفتن به گاراژ تبدیل شد و از "گاری‌خانه سید اسدالله" به "گاراژ حسینی" تغییر نام داد. مدتی بعد "گاراژ فولادی" در محدوده شمالی گود عرب‌ها و "گاراژ فردشیشه" در سه‌راه امین‌حضور برای توقف اتوبوس‌ها در نظر گرفته شد. آن‌موقع مسافرها به گاراژ حسینی می رفتند و گاراژ فولادی به اتوبوس‌هایی اختصاص داشت که کارشان حمل بسته های پستی از شهرهای مختلف و رساندنشان به دست مردم تهران بود و گاراژ فردشیشه مختص حمل و جابه‌جایی بار بود.»
در دوره پهلوی تعداد گاراژهای تهران به سرعت زیاد شد و گاراژهای بی ام تی، عدل، اتوفردوسی، میهن‌نورد و ... در محدوده میدان توپخانه قدیم تا خیابان های ناصرخسرو، باب‌همایون و فردوسی کنونی ایجاد شدند، اما در سال ۱۳۵۹ و با اجرای طرح ساماندهی اتوبوس‌های بین‌شهری به ترمینال جنوب که نیمه‌ساخته بود نقل مکان کردند و به خاطره ای در ذهن تهران‌نشین‌ها تبدیل شدند.
کد خبر 848264 برچسب‌ها تهران قدیم همشهری محله تهران
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان